Huid-op-huid contact als medicijn

“Op 19 april dit jaar reed ik om half één ’s middags van mijn woonplaats Zuid-Scharwoude naar mijn moeder in Haarlem. Dat is een ritje van niet eens drie kwartier”, vertelt Daisy de Waal. “Ik zou meteen wat boeken terugbrengen, want ik ben daar nog altijd lid van de bibliotheek. Rond kwart voor één belde mijn moeder nog of ik misschien een broodje mee wilde eten. Waarschijnlijk heb ik kort daarop een black-out gekregen, want van wat er daarna is gebeurd, weet ik helemaal niks meer.”

Baby X
Langs de A9 bij Heemskerk belandt Daisy met haar auto in het water. Ze is op dat moment 27 weken zwanger. Het kost de hulpverleners veel moeite om de auto in
een dikke laag modder open te krijgen, dus uiteindelijk liggen moeder en kind zo’n 15 minuten onder water. Beiden zijn flink onderkoeld geraakt. Met grote spoed brengt een ambulance ze over naar locatie AMC. De artsen besluiten meteen om de baby te halen. Daisy is buiten bewustzijn en belandt op de intensive care; de veel te vroeg geboren ‘baby X’ krijgt een plek in een couveuse op de Intensive Care Neonatologie. Pas later krijgt hun zoon zijn eigen naam: Maddox. Natuurlijk waarschuwt de politie ook vader Conrad. Pas als hij onderweg naar locatie AMC op zijn telefoon de meldingen en zelfs beelden van het ongeval ziet, realiseert hij zich de ernst van de situatie. ‘U bent vader geworden’, is het eerste dat de artsen tegen hem zeggen. “Ik snapte er helemaal niks van, ik wilde eigenlijk alleen weten hoe het met Daisy ging. Ik kreeg te horen dat ze nog niet stabiel was en dat ze niet wisten of ze wel wakker zou worden. Hoewel ik van nature een optimistisch persoon ben, is dat natuurlijk een hele heftige boodschap.”

‘Huid-op-huid contact als medicijn’

Hechting moeder en baby
Binnen 24 uur komt neonatoloog Moniek van de Loo met een bijzonder voorstel: hoe zou Conrad het vinden als de baby bij Daisy wordt gelegd voor het zogeheten
kangoeroeën? “Als kinderen stabiel zijn, is het bij ons standaardprocedure om zo snel mogelijk huid-op-huidcontact te initiëren – dan is het risico aanvaardbaar. Dat is heel belangrijk voor de hechting tussen moeder en baby, ook als de moeder nog in coma ligt. Bovendien draagt het bij aan regulatie van de ademhaling en opbouw van de bacteriële flora, en daarmee versterking van de weerstand van de pasgeborene.” Conrad zal de eerste keer kangoeroeën niet gauw vergeten. “Artsen en verpleegkundigen waren stand-by, maar dat was gelukkig niet nodig. Onze zoon lag een half uur bij Daisy en er kwam meteen een hele grote rust in de kamer. Toen ze hem weghaalden, gingen haar armen ineens naar waar de baby gelegen had. Ook haar hoofd ging omhoog. Dat was de eerste keer dat ze weer bewoog. Bij iedereen liepen de rillingen over de rug.” Uiteindelijk ligt Daisy zes dagen in coma; Maddox komt in die periode in totaal vijf keer bij haar liggen. “Natuurlijk was het heel onwerkelijk om weer bij te komen en van anderen te moeten horen wat er gebeurd was. Ik dank vooral God op mijn blote knieën dat ik er nog steeds ben. Het heeft nog weken geduurd voordat ik mij echt aan hem kon hechten, maar dat huid-op-huidcontact met Maddox heeft me zeker geholpen. Dat was voor mij het beste medicijn.”

Family integrated care
De vorig jaar overleden neonatoloog Richard de Leeuw introduceerde de kangoeroemethode al in de jaren tachtig van de vorige eeuw in het Emma Kinderziekenhuis, onderdeel van Amsterdam UMC. De laatste jaren is het buidelen op Neonatologie een vast onderdeel geworden van de ‘family integrated care’. Moniek van de Loo: “Veel moeders en soms ook vaders kampen met schuldgevoelens omdat ze er in die eerste fase niet goed voor hun kind kunnen zijn. Tegenwoordig hebben we daarom meer oog voor het welbevinden van de ouders. Door het betrekken van de ouders bij de zorg en behandeling versterken we de binding tussen ouders en kind. Dit kan ook bijdragen aan een kortere opnameduur.” De neonatoloog benadrukt dat juist de recente totale metamorfose van de afdeling ‘family integrated care’ mogelijk maakt – mede dankzij een genereuze bijdrage van de Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis. “Met onze eenpersoonskamers kunnen we de ouders veel meer privacy bieden en ouders kunnen ook makkelijker aanwezig zijn als we visites lopen. Bovendien hebben we prachtige nieuwe buidelstoelen en kamers waar de moeder naast de kamer van haar baby kan slapen. Een grote stap voorwaarts.”

Het ‘buidelen’ met de baby is een vast onderdeel geworden

Dankbaar
Inmiddels gaat het gelukkig een stuk beter met zoon Maddox en moeder Daisy. “Met mij gaat het lichamelijk redelijk goed, maar ik ben nog steeds wel angstig. Bang voor de dood, bang om iemand te verliezen. Maddox heeft 109 dagen in het ziekenhuis gelegen, eerst in het Emma Kinderziekenhuis en toen in Alkmaar. Maar naar omstandigheden gaat het goed met hem. Hij heeft een herseninfarct en een hersenbloeding gehad, dus we moeten er rekening mee houden dat hij last kan krijgen van spasticiteit. Mijn contact met hem is heel goed. Hij geeft me zoveel energie, dat houdt me letterlijk op de been.” Conrad: “Verschillende afdelingen zijn uit hun comfortzone gegaan om het contact tussen Daisy en Maddox mogelijk te maken. We zijn alle artsen en verpleegkundigen enorm dankbaar voor hun support en flexibiliteit. Het is bijna niet voor te stellen hoe groot hun inzet is geweest bij de zorg voor mij – alsmede die voor Maddox. Die hulp is cruciaal geweest is deze voor ons zo moeilijke periode.” Moniek van de Loo is ervan overtuigd dat het kangoeroeën in de eerste dagen mede heeft geleid tot een betere band tussen moeder en kind. “Dat huid-op-huidcontact is essentieel voor de hechting. Ook voor Conrad was het heel fijn om met Maddox naar Daisy te kunnen gaan. Toen ze weer wakker werd, konden we haar niet alleen vertellen wat er gebeurd was, maar ook de foto’s laten zien. Dat maakt het makkelijker om zo’n zwart gat toch stap voor stap een beetje in te vullen. Heel waardevol.”

Bron: DNA Magazine